انسان معاصر و بحران های امروزی او از دیدگاه علامه محمد تقی جعفری

انسان امروز با پشت سر گذاشتن قرنهای متمادی و ایجاد مکتب ها و ایدئولوژی ها و تفکرات مختلف،گرچه به پیشرفت های چشم گیری دست یافته، اما در حل بحران و چالشهای روحی خویش چندان موفق نبوده است. این امر بر آمده از جداسازی معرفت به انسان و حیات او از وجه قدسی آن و به فراموشی سپردن دیدگاه ماورایی و الهی نسبت به انسان و هستی است. این پژوهش به دنبال بررسی بحران های امروزی انسان معاصر و علل آن از دیدگاه علامه محمد تقی جعفری است. از آنجا که بسیاری بحرانهای معرفتی امروز ناشی از نا آگاهی از ماهیت حقیقی و ابعاد مختلف موجودیت انسان است، لذا در این مطالعه ابتدا به تبیین و تعریف انسان از دیدگاه ایشان با تشریح مقوله های مطرح در حوزه ابعاد وجودی انسان و استعدادهای او و تاکید بر ایجاد وحدت و اعتدال میان این ابعاد گسترده پرداخته شده است. سپس با آگاهی از چگونگی وجوه مختلف انسان، بحرانهایی که انسان متجدد را دگرگون کرده، از جمله از خودبیگانگی ها و مسائل مطرح در حیات طبیعی محض تشریح شده، و ارائه راه حلهایی در مورد این بحرانها در قالب ریشه یابی این مسائل مورد بحث قرار گرفته است. آنچه درصدد آن هستیم یافتن علت اصلی خود فراموشی انسان و بی ارزش شدن حیات انسانی در مقابل نمودهای متنوع حیات طبیعی محض است که موجب شده با غوطه ور شدن در حیات طبیعی محض، حیات متعالی و انسانی دچار رکود و بحران های امروزی شود. در نهایت با بیان قلمروی ماورایی حیات پس از دو قلمروی فردیت و طبیعت، آن را به عنوان عامل تفسیر و معناداری زندگی دانسته و در پی آن به طرح ایده آل به عنوان هدف والای زندگی نام برده شده و اصول و ارزش های حیات انسان و آنچه او از رسالت برای شناخت و دگرگون ساختن خویش بر عهده دارد، بیان شده است. علامه جعفری معتقد است که تعریف انسان دارای ابعاد گسترده و مختصات نامحدود است که جریان اصلی و قانونی آنها رو به کمال برین در بی نهایت می باشد. از این رو بیان تمام حقیقت وجودی انسان، به جهت ماهیت ماورایی آن ناممکن است و هر چند از تعریف کاملی از حقیقت انسان ناتوانیم، اما همین در نظر گرفتن جنبه ی ماورایی انسان ما را در شناسایی او هدایت خواهد کرد. نگرش علامه در مورد ضعف های اساسی و بحرانهای انسان، به عامل اصلی « از خود بیگانگی» بر می گردد که در ضعف آگاهی های حقیقی و ضعف اراده برای حرکت، خلاصه می شود. نتایج تحقیق در بررسی بحرانها، به صورت ریشه یابی از عوامل ایجاد بحرانهای انسانی ارائه شده است و در پایان برای تکمیل مباحث، تفسیری که علامه از حیات انسانی دارد، با توجه به قلمرو ماورایی حیات و اصول اساسی حیات انسانی مورد بحث قرار گرفته است.